Prvi put pominju se još u vrijeme Dioklecijana – Paštrovići su prostor od rta Zavale do Spiča, ili kako se kaže u narodu – od Babina vira do Kufina. Ime je dobilo po istoimenom plemenu koje ovaj prostor naseljava još odavnina. Pleme Paštrovići čine 12 bratstava. Ta bratstva su: Bečići, Kalađurđevići, Dabkovići, Mitrovići, Ljubiše, Baroči, Reževići, Srzentići, Davidovići, Suđići, Midžori i Armenko (do 19. vijeka Tomić). Paštrovići se dijele na parohije: Bečić (kapelanija), Tudorović, Kastellastva ( Petrovac ), Duljevo, Gradište, Režević i Praskvica. 
Značenje imena Paštrovići ni do danas nije tačno objašnjeno niti utvrđeno. Rečnik JAZU kaže da je ime Paštrović izvedeno od imena Paštro, Paštroje – koje bi značilo čovjeka šarenog, tj. Pastra. Stoji mišljenje o arbanaškom porijeklu ovog imena, koje bi postalo od imena Pastr – što znači čist, a možda je u etimologiji latinski korijen – pastor što znači pastir. Svoje jedinstveno ime Paštrovići vjekovima već nose, a zapisano je prvi put u jednoj gramati 1355. godine, kao ime vlastele u službi srpskoga cara Stefana.
Tokom svoje istorije živjeli na razmeđi država, vjera i puteva. Bili su vješti pregovarači, dobri trgovci, dobri saveznici. Najbolje svoje ljude su znali da uzdignu u svojim i tuđim očima. Primali su dobre uticaje, učili su od moćnijih jezike i vještine, prilagođavali se istorijskom usudu. Očuvali su svoj identitet i ukrasili ga novim vrijednostima.
Jedan od ponosa Paštrovića je i poluostvro Sveti Stefan. A ovo je priča o nastanku ovog bisera, a u nekom od narednih tekstova napisaćemo i o ostalim kao što su Petrovac, manastir Reževići …
Kulturno-istorijsko središte Paštrovića je bilo ostrvo Sveti Stefan. Tvrđava je sagrađena 1442. godine, kada su u njoj doseljeni prvi stanovnici. Zbog velikih zidina, mnogobrojne porodice su tražile u njoj utočište u periodima sukoba sa Osmanlijama ili pod najezdom gusara.
Po legendi, naselje je nastalo poslije sukoba Kotorana i Paštrovića koji su im pritekli u pomoć, sa Osmanlijama koje su porazili. Po povratku iz završene bitke, Paštrovići su kod plaže Jaz uočili u blizini obale preostale osmanlijske galije, koje su napali. Od zarobljenog plijena podignuli su tvrđavu, sa po jednom kućom za svako od dvanaest paštrovskih plemena i dali joj ime Sveti Stefan, po istoimenoj crkvi posvećenoj arhiđakonu Stefanu Prvomučeniku izgrađenoj u vrijeme Nemanjića. Zbog svog pogodnog položaja Sveti Stefan je bio trgovinski i saobraćajni centar Paštrovića. Posjedovao je veliki strategijsko-trgovački značaj u vrijeme Mletačke republike i trgovine sa Venecijom. Mjesto je počelo lagano da gubi značaj krajem 19. vijeka, kada je počelo masovnije iseljavanje stanovništva. Potpuno iseljavanje izvršeno je 1955. godine, kada je ostrvo kompletno adaptirano i pretvoreno u „grad-hotel“. Danas je to jedno od najluksuznijih ljetovališta na Jadranu.
